Logo
१४ बैशाख २०८१, शुक्रबार
(January 27, 2023)

‘सामाजिक उत्तरदायित्वका लागि पत्रकारिता’

हरेक उमेरमा दिमाग तेजिलो राख्ने सरल उपाय अपनाउनुहोस् !

जुनसुकै उमेरमा आफ्नो दिमागलाई कसरी तेजिलो राख्नेस् मस्तिष्कलाई सक्रिय राख्नु र स्मार्ट निर्णय लिनु हरेक उमेरमा आवश्यक हुन्छ । केही हदसम्म यो मानिसको आफ्नै हातमा छ ।

जब हामी हरेक निर्णय अरूलाई छोड्छौं र आफ्नो दिमाग प्रयोग गर्दैनौं, तब बिस्तारै दिमागले आराम गर्न थाल्छ र हामी बिर्सन थाल्छौं । तर, यो पनि कयौं पटक भेटिएको छ कि उमेर बढ्दै जाँदा स्मरणशक्ति घट्नु जैविक विकार, मस्तिष्कको चोट वा न्यूरोलोजिकल रोगको कारण हो ।

हरेक उमेरमा आधारभूत असल बानीहरू अपनाउनुभयो भने यसले डिमेन्सिया र स्मरणशक्ति गुम्ने जोखिमलाई रोक्न मद्दत गर्छ भन्ने अनुसन्धानमा पत्ता लागेको छ । हाम्रो दिमागलाई तीखो राख्नको लागि हामीले हरेक उमेरमा कुन सरल उपायहरू अपनाउनु पर्छ जानौं ।

हरेक उमेरमा दिमाग तेज राख्नुहोस्
हेल्थ हार्वर्डका अनुसार, मेमोरी र अन्य संज्ञानात्मक परिवर्तनहरूले हामीलाई निराश पार्न सक्छ, तर राम्रो समाचार यो हो कि यदि तपाईंले आफ्नो मस्तिष्क सक्रिय गर्न सिक्नुभयो भने तपाईं त्यस्ता समस्याहरूबाट बच्न सक्नुहुन्छ। संज्ञानात्मक फिटनेस कायम राख्न, हामी योजनाहरू बनाउन र तिनीहरूलाई पालना गर्न सक्छौं।

उच्च शिक्षाले बुढेसकालमा पनि तपाईको दिमागको क्षमता बढाउन मद्दत गर्छ। उन्नत शिक्षाले मानिसमा मानसिक रूपमा सक्रिय रहने बानी बसाल्ने, जसले स्मरणशक्तिलाई बलियो बनाउन मद्दत गर्ने विज्ञहरू बताउँछन् । यसका अलावा मानसिक अभ्यासले मस्तिष्कका कोशिकाहरूलाई पनि कायम राख्न मद्दत गर्छ। आफ्नो दिमागलाई सक्रिय राख्नको लागि नयाँ सीप सिक्नु, स्वैच्छिक वा सल्लाह दिनु तपाईको दिमागलाई तीखो राख्नको लागि उत्तम तरिका हो।

तपाईले केहि सिक्नको लागि जति धेरै इन्द्रियहरू प्रयोग गर्नुहुन्छ, तपाईको मस्तिष्कको धेरै भागले मेमोरी रिटेन्सनमा मद्दत गर्दछ। त्यसैले जब तपाईं नयाँ कुरा सिक्नुहुन्छ वा नयाँ ठाउँमा जानुहुन्छ, ती ठाउँहरूलाई हर तरिकाले चिन्न प्रयास गर्नुहोस् र सम्भव भएमा छुनुहोस्, गन्ध गर्नुहोस्, महसुस गर्नुहोस्। यो संग तपाईं यसलाई राम्रो सम्झना सक्षम हुनेछ।

स्मरणशक्ति कमजोर हुँदा सबैभन्दा पहिले मानिसको आत्मविश्वास कम हुन्छ । मानिसहरु हरेक कुरामा अरुको सहयोग लिन थाल्छन् । आफ्नो स्मरणशक्तिमा शङ्का गर्ने व्यक्तिलाई सम्झनमा बढी कठिनाइ हुने गरेको पाइएको छ । त्यसैले आफूलाई विश्वास गर्नुहोस् र सबै सम्भव दिमाग लगाएर सम्झने प्रयास गर्नुहोस्।

यदि तपाई बारम्बार साना साना कुराहरु बिर्सदै हुनुहुन्छ भने शंका पैदा गर्नुको सट्टा केहि समाधान खोज्नुहोस्। उदाहरणका लागि, तपाईंले आफ्नो साँचोहरू कहाँ राख्नुभएको थियो वा तपाईंको नातिनीको जन्मदिनको भोज कुन समय हो भनेर सम्झन तपाईंले नोटबुक, स्मार्टफोन, क्यालेन्डर आदि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ। आफ्नो चश्मा, पर्स, साँचो र तपाईले प्रायः प्रयोग गर्ने चीजहरूको लागि ठाउँ बनाउनुहोस् र सधैं त्यहाँ सबै कुरा राख्नुहोस्।

यदि तपाईंले भर्खरै सुनेको, पढेको वा सोचेको कुरा सम्झन चाहनुहुन्छ भने, यसलाई ठूलो स्वरमा दोहोर्याउनुहोस् वा लेख्नुहोस्। यसरी तपाईले मेमोरी वा जडानलाई बलियो बनाउन सक्नुहुन्छ। उदाहरणका लागि, तपाईंलाई भर्खरै कसैको नाम भनिएको छ, त्यसैले जब तपाईं उहाँसँग कुरा गर्नुहुन्छ, बारम्बार उहाँको नाम लिनुहोस्।

प्रकाशित मिति: Jan 27, 2023

प्रतिक्रिया दिनुहोस्